Autorka: Milena Zindović

Saradnik na izradi projektne dokumentacije: Bojan Đekić

Realizacija 2020-2021.

Kružni plato sa fontanom jedna je od faza u projektu rekonstrukcije Velikog parka u Šapcu, započetog još 2016. godine. Dizajn platoa deo je šireg konteksta novog koncepta za Veliki park, u okviru koga je park posmatran kao jedinstvena gradska celina.

Projekat je započet 2016. godine na inicijativu Grada Šapcu, a u timu Šabačkih umetnika i arhitekata koji su činili: Katarina Dubljanin, Igor Marsenić, Marijana Vasić, Marko Gavrilović, Slobodan Arsenović i Milena Zindović. Kao rezultat prethodne analize postojećih parkovskih prostora i infrastrukture, kao i istorije nastanka jedinog gradskog parka u Šapcu, predložen je koncept „brendiranja“ jedinstvenog prostora Velikog parka kao skupa raznolikih postojećih i novih ambijenata koji će takođe imati jedinstven i prepoznatljiv karakter. Iz postojećeg specifičnog dizajna parka kao mreže kružnih i polukružnih platoa povezanih stazama, proistekao je i predloženi jedinstveni karakter: Galaksija Velikog parka.

U okviru „Galaksije Velikog parka“ prepoznati su, potom, specifični ambijenti kojima su takođe dodeljeni astronomski karakteri: Mesec, Sunce, Mlečni put, Kometa, Planeta igre i sl. Ovi karakteri reflektuju i postojeće stanje Velikog parka, koji je razvijan u 2 faze što se vidi i u staorsti i veličini drveća, razlikama u konceptu pejzažnog uređenja, opremi i sl. Svaki ambijent projektovao je drugi autor ili autorka u okviru projektnog tima, i sa celinom parka kao galaksije na umu. Predložena je i rekonstrukcija postojećih i uvođenje novih različitih veza među „planetama“. Pojedine celine, poput platoa sa muzičkim paviljonom u starom delu parka (ambijent „Mesec“), staze sa klupama uz ulicu Kralja Milana (ambijent „Mlečni put“) i betonskog skloništa pretvorenog u poligon za dečiju igru (ambijent „Planeta igre“), realizovani su u toku 2016. godine.

Kružni plato sa fontanom deo je novijeg dela parka koji je dizajniran i realizovan 70-tih godina prošlog veka. Usled nižeg drveća i rastinja u zelenim površinama koje ga okružuju, kao i svoje veličine, plato je prilično osunčan tokom celog dana, te mu je u konceptu Galaksije Velikog Parka dodeljen karakter „Sunca“. Prilikom dizajna suncem inspirisanog prostora u parku, ideja je bila preneti atmosferu i ambijent leta, mediteranskog odmora pored vode, opuštenog prostora za upijanje sunčeve toplote. Nova fontana zamišljena je tako da omogući kontakt sa vodom i u prostor uvede zvučnu senzaciju žubora tekuće vode kao umirujući aspekt, za razliku od uobičajenog, ali glasnog i uznemirujućeg, zvuka vodopada koji proizvode mnoge savremene fontane.

Kružni oblik platoa uticao je kako na dizajn popločanja, tako i na oblikovanje same fontane. Popločanje je izvedeno od behatona dimenzije 10×10 u dve različita tona, stvarajući oblike koji naglašavaju kružni motiv, karakterističan za prostore Velikog parka. I u drugim delovima parka korišćene su sitne kocke – granitne ili od behatona, u popločavanju plato i staza, što dodatno doprinosi povezivanju raznolikih ambijenata koji sačinjavaju Galaksiju Velikog parka.

Dve ortogonalne staze presecaju plato i samu fonatnu, i preko platformi koje premošćavaju vodeni tok, vode do zelenog jezgra platoa – novog prostora u parku čija mala dimenzija stvara osećaj ekskluzivnosti. Ovde je predviđena sadnja tri sadnice borova koji će pružati hladovinu i prijatnu atmosferu opuštanja u srcu metaforičnog Sunca.

Voda u fontani ima kružno kretanje, a pokrenuto dno od krupnih rečnih oblutaka stvara potok čiji tihi žubor ispunjava prostor. To omogučava osećaj privatnosti, odmora i opuštanja u javnom prostoru, koji obično povezujemo sa glasnom dečijom igrom sa obližnjeg dečijeg igrališta ili fudbalskog terena. Novom intervencijom, plato i fontana stvaraju drugačiju atmosferu u kojoj rado uživaju i stari i mladi.

Vodeni tok fontante je okružen drvenim klupama, čija tekstura stvara kontrast sa brutalističkom konstrukcijom fontane i okolnim popločanjem. Drvena sedišta postavljena su na različitim visinama i različitih su širina – prateći kontinualni pad vodenog toka, omogućavaju različitim uživaocima direktan kontakt sa vodom. Manja deca vole da koriste niže postavljene klupe koje im više odgovaraju po visini, što je takođe retka pojava u našim javnim prostorima.

Dizajn platoa upotpunjuje čelična pergona čija polukružna forma vizuelno naglašava obližni kraj/početak parka. Na ulazu u Veliki park iz pravca centralnog gradskog trga, na njegovoj suprotnoj strani, takođe se nalazi jedan polukružni portal u klasičnom stilu, simbol Velikog parka. Uvođenjem njegovog savremenog pandana, prostor Velikog parka je definisan kao celina, vizuelno i simbolički.

Pergola je segmentirana i delimično pokrivena u trijangulisanoj geometriji, koja evocira jedra i brodove, i nastavlja mediteransku temu plato. Ispod nje nastaje delimično natkriven javni prostor koji se može koristiti za različite događaje i dešavanja u paku. Dizajn pergole uvodi i potreban vertikalni element u parterno rešenje platoa i fontane, i predstavlja vizuelni atrakter koji se sagledava i iz okolnih ambijenata.

Rekonstruisani plato sa fontanom unosi novi život u severni deo Šabačkog Velikog parka. Sa novim klupama i fontanom, prethodno slabo korišćen i ruiniran prostor, postao je mesto okupljanja građana svih uzrasta.

Fotografije: Đordje Đerić

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

•